Strażnica Przewodziszowice

Strażnica Przewodziszowice (Strażnica Przewodziszowicka) - ruiny murowanej strażnicy obronnej, znajdujące się w pobliżu dawnej wsi Przewodziszowice (obecnie część miasta Żarki) na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.

Jedyną pozostałością po strażnicy jest częściowo zrekonstruowany mur o długości 26 m, wysokości do 10 m i miejscami osiągający grubość 1,8 m. Prawdopodobnie u stóp skały istniało podzamcze chronione wałem i fosą.

Strażnica została wzniesiona prawdopodobnie w XIV w. lub na przełomie wieków XIV i XV, Istnieją dwie teorie jej pochodzenia. Według niektórych historyków wybudowano ją na polecenie króla polskiego Kazimierza Wielkiego. Razem ze Strażnicą Suliszowice stanowiła wsparcie - jako wysunięta flanka - zamku obronnego Ostrężnik. Inni historycy sądzą, że wybudował ją książę śląski Władysław Opolczyk dla obrony swoich terytoriów lennych. W latach 1426-1454 w. była siedzibą rycerza-rozbójnika Mikołaja Kornicza, zwanego "Siestrzeńcem". Napadał on i rabował wyłącznie bogatych kupców i możnowładców, z tego też powodu cieszył się sympatią okolicznej ludności chłopskiej. Jak głosi legenda, zrabowane przez niego skarby zostały ukryte w niedostępnych szczelinach skalnych lub w zamkowej studni.